Ana Sayfa Turizm Sümela Manastırı Sümela Manastırı Tarihi

Sümela Manastırı Tarihi

185
0

Sümela Manastırı tarihi incelemek için Trabzon İmparatorluğu dönemi sonrasına bakmak gerekyor. Trabzon İmparatoru, Büyük Komnenoslarından 3. Alexios (1349-1390) bu manastırın esas kurucusu olduğunu fresklerde ön plana çıkmış olmasından anlıyoruz.

3. Alexios burasını yeni bir tesis halinde inşa ettirmiş. 17 m. yüksekliğinde, 40 m. uzunluğunda, 14m genişliğinde 72 odalı bir tesis yaptırmış. Ayrıca, İmparator 3. Alexios 1361 yılında bir güneş tutulmasını burada karşılamış. Horuluoğlu’nun “Bu prensin sikkelerinde güneş resmi bu olayla ilişkili kabul edilmektedir” değerlendirmesi söz konusudur. Fakat, aynı güneş simgesi Pontus İmparatoru “Mithridates” in bin yıl önceki sikkelerinde de vardı. Ayrıca “Mithra” ışık tanrısına ait eski bir kültün izidir.

Sümela Manastırı Freskleri

88 basamaklı bir merdiveni geçerek girilen manastırın girişinde sağ taraffta “Sümela Kitaplığı” yazılı kütüphane vardır. Ayazma (agiasma) ise girişin sol tarafında kutsal ve içme suyu temizliğindeki su’dur. Yaklaşık 100 metre yükseklikteki kayalıktan damlayarak birikir. Evvelce çatısı ahşap olduğu anlaşılan bu bina, binlerce kitabı muhafaza etmiştir. Burada ceylan derisi üzerine işli çok güzel ve değerli incil ile 17 kitap mevcuttu. Bu kitaplar cilt ve yazarlarıyla belliydiler. Ayrıca İstanbul’un fethine kadar Bizans İmparatorluğunun ve Pontos İmparatoru David ile Osmanlı padişahının yazdıkları çeşitli ferman ve beratlar bulunmaktaydı. 18. yüzyıldaki bir yangın sonucu çoğu kitap ve değerli vesikalar yandı. Kurtarılanların bir kısmı korundu, fakat bir kısmı kayboldu.

Sümela Manasıtırı, 1910 yıllarında 100 civarında keşişi barındırıyordu. Kurtuluş savaşı sonrası Türkiye’deki politik şartlar değişmiş. 1922 yılında papazlar kutsal ikonu bazı kıymetli eşyalarla birlikte saklamışlar. Bunun için manastıra 400 metre uzaktaki Agia Barbara adlı küçük kiliseyi seçmişler. 1923’de de mübadele ile Yunanistan’a gitmişler. 15 Ağustos 1931 yılında Kalatvryta’daki Megalo Spileoda Panagia kilisesinde katılanların çoğunun Pontoslu Rum’lardan oluşan bir dini kutlama yapıldı. Tören bittikten sonra Anadolu’dayken Ordu piskoposu olan, o anda ise Xanti (Gümülcine) piskoposu Polycarpos Psomiades, Venizelos’a St.Luke (Lukas) ikonunu Karadeniz’de nasıl ve nereye gömdüklerinin hikayesini anlatmış.

CUMHURİYET SONRASI SÜMELA MANASTIRI

Türkiye Başbakanı İsmet İnönü 1931 yılında Atina’ya Balkan Oyunları için gitmiş. Venizelos, bu vesileyle bir Rum papazı Karadeniz’e gönderip gömülü ikonu çıkarmak için iznin istemiştir.

Seyir Terasından Sümela Manastırı

Venizelos ikon için piskopos Chrysantos ve yanında bir papazı görevlendirmiş. Hrisantos, Ambrossios adlı papazı seçer. Ambrossios, Makedonya’ya gider ve ikonu gömen papazı (İremias) bulur. Ambrossios ile 22 kasım 1921 de resmi görevle yola çıkarlar. İstanbul’da, Türkçe bilen Alexander Vasiliou’yu bulurlar ve onun kılavuzluğunda bir gemiyle Trabzon’a gider. Trabzon‘da polis ve asker eşliğinde Agia Barbara şapeline gidip, gömülü ikon ve diğer eşyaları bulurlar. Daha sonra Atinadaki Bizans müzesine teslim ederler. Ağustos 1951 yılında Veria’daki Kastania’da yeni bir Panagia Sumela inşa edilir. Bir yıl sonra (Ağustos 1952) yılında ise ikon Atina’daki Bizans müzesinden manastıra getirilir. Ayrıca Trabzon İmparatoru Emmanuel Komnenos’un kutsal haçı ve Oisios Christoforos’un el yazmaları da (M.S. 644) bu manastırdadır.

Videoda Profesyonel Tur Rehberi Kemal Terzi‘nin anlatımıyla Sümela Manastırı tarihini dinleyebilirsiniz.

Abone Ol

FİKRİNİZİ BİZİMLE PAYLAŞIN

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz
Captcha verification failed!
Captcha kullanıcı puanı başarısız oldu. lütfen bizimle iletişime geçin!