Ana Sayfa Trabzon Trabzon’da Tarım ve Hayvancılık

Trabzon’da Tarım ve Hayvancılık

413
0

Trabzon Kivi Yetiştiriciliği - Tarım ve Hayvancılık

Trabzon’un 466.400 hektarlık toplam alanının %22’sini tarımsal alan, %26’sını mera, %44’ünü ormanlık alan ve %8’i de kültür dışı arazidir. İl topraklarının az bir kısmının tarıma elverişli olması tarım faaliyetleri için engeldir. Trabzon ili bitkisel üretimi içinde meyve ürünleri yüksek bir oranla ilk sıradadır. İkinci sırada tarla ürünleri gelir. Sebze ürünleri ise bitkisel üretim değeri içinde düşük bir pay almaktadır. Bu nedenle tarım ve hayvancılık Doğu Karadeniz’de olduğu gibi Trabzon coğrafyasında da zor şartlarda yapılmaktadır.

FINDIK VE ÇAY

Fındık ve çay şehir ve bölge için stratejik olarak önemlidir. Bu iki ürün Trabzon ilinin en önemli ihraç sınıfıdır. Ülke genelinde fındık üretiminin %10’u ve çay üretiminin de %12’si Trabzon’da yapılmaktadır. Çoğunlukla tarımsal ürünleri hammadde olarak kullanan küçük ve orta ölçekli işletmeler için çay ve fındık çok değerlidir. Tarımsal faaliyetlerin çay ve fındığa yoğunlaşması tarıma dayalı sanayilerin de sınırlanmasına neden olmaktadır.

Sürmene'de Çay Hasadı

TARIMSAL ÜRETİM

Trabzon’da tarla bitkileri ve meyve çeşitleri tarımsal üretim içinde yeri önemlidir. İlin iklim özellikleri Akdeniz Bölgesi’ne özgü mandalina ve portakal gibi bazı meyvelerin yetişmesine imkân vermektedir. İlde yetiştirilen kültür bitkilerinden başlıcaları mısır, arpa, çavdar, fasulye, çay ve patatestir. Trabzon Doğu Karadeniz illeri arasında mısır, patates ve yem pancarı üretimlerinde birinci sıradadır. Aynı zamanda özellikle karalahana, pazı, kabak ve yeşil fasulye şeklindeki sebze üretiminde de en iyi performans gösteren illerden birisidir.

MISIR

Hem tarım, hem de hayvancılık için önemli olan mısır bitkisi, bölge insanına para kazandırmasa da yörenin kültür tarihi açısından çok önemlidir. Yöre mutfağı, yöre mimarisi, yörede söylenen mani ve türkülere kadar halk kültürü unsurlarının hemen tümünde mısırın etkilerini görmek mümkündür.

Mısır, asırlar boyunca bu dağlık ve engebeli yörenin en önemli besin kaynağı olmuştur. Yöre halkı sofralarda baş köşeye yerleşen ekmeğini, tencerede pişen çorbasını mısır unundan yapıyordu. Mısır ziraatı oldukça zahmetlidir. Kışın tarlayı belleme, volar kırma ve tarlayı gübreleme zamanıdır. (Volar: kütle halindeki toprak öbeklerini ufalama işi.) Bahar ise tohum ekimi ve toprağın yeniden kazım zamanıdır. 1-2 haftaya fideler toprağın üstüne çıkmaya başlar. Fideler büyüyünce mısırlar seyrekleştirilir, toprak çapalanır, havalandırılır, yabancı otlar temizlenir.

Hasat zamanı mısır ayıklama işi imece usulüdür. Mısırın bir kısmı gün boyu taş fırınlarda kurumaya ve kızarmaya bırakılır. Her evde el değirmenleri vardır. Küçük taşlı değirmenlerde mısırdan yarma / kırma yapılır ve çorbalık / yemeklik olarak kullanılır. Mısır kırması, çok sevilen yemeklerden lapa, süt ve ayran çorbası, lahana çorbası, sarma (dolma) gibi lezzetlerin vazgeçilmezidir. Halk, un olacak mısır tanelerini çuvallarla değirmene getirir. Öğütülen tanelerden ele edilen mısır unu yine çuvallara konularak serenderlere taşınır ve burada saklanır. Bu sürecin her aşaması zahmetlidir ve bu nedenle çalışmaların büyük kısmı imece usulüyle yapılırdı.

1950’lerden itibaren mısır ekilen bahçeler çay veya fındık bahçesine dönüştürülmeye başlandı. Kırsal kesimden şehirlere doğru artan göç ve zaman içinde yemek alışkanlıklarının da değişmesi, mısırın eski önemini kaybetmesine neden oldu.

MEYVE YETİŞTİRİCİLİĞİ

Fındık Hasadı

Trabzon ılıman iklim özelliği bakımından birçok meyve türünün yetiştirilmesine uygundur. Meyve üretiminde fındık ilk sırada gelmekte, fındıktan başka mandalina, portakal, limon, elma, armut, kiraz, zeytin, vişne, ceviz, kestane, dut ve incir yetiştirilmektedir. Bölgenin endemik meyvesi karayemiş ile kokulu siyah üzüm ise halkın vazgeçilmezidir. Trabzon’da nesli tükenmekte olan Trabzon hurması son yıllarda hızla talep görmüş ve ağaç sayısı artmaya başlamıştır. Çok çeşitli türleri bulunan karayemiş (taflan) endemik bir ağaç olup yörede sevilen bir meyvedir.

TRABZON COĞRAFYASI VE HAYVANCILIK

Tarım ve hayvancılık alanları sınırlı olan Trabzon verimli çayırlara ve diğer illerimize kıyasla ülke ortalamasının üzerinde ormanlık alanlara sahiptir. Yöredeki arazinin düz değil engebeli ve dağlık olması, mevcut meraların farklı amaçlarla kullanılması mera hayvancılığını engellemekte ve hayvancılığın ahır hayvancılığıyla sınırlanmasına sebep olmaktadır. İldeki büyük ve küçükbaş hayvanların önemli bölümü halk yaz aylarında yaylalara besiye gönderir. Yaz aylarında mera ve yaylalarda otlatılan koyun ve keçiler, sonbahardan ititbaren fındık bahçelerinde otlamakta ve bu suretle beslenme sorunu yaşamamaktadırlar. İlde ancak yayla seviyelerindeki hayvancılık faaliyetlerinden ticari değer elde edilmektedir. Trabzon ilinin sahip olduğu orman varlıkları endüstri ve hayvancılıktan ziyade turizm açısından önemli potansiyellere sahiptir. Köylerde ahır hayvancılığı yapan ailelerin pek çoğu yetiştirdikleri sığırı kurban bayramı öncesinde satmaktadırlar.

Trabzon Yaylaları ve Hayvancılık Faaliyetleri

Bölgedeki mazisi tarih öncesi dönemlere uzanan arıcılık alanında son yıllarda fenni kovanlarının yaygınlaştırılması yönünde gelişmeler görülmekte ve buna bağlı olarak da bal üretiminde artış sağlanmaktadır. Yörede çay, fındık ve kivinin yanı sıra bal için de organik tarım çalışmaları yapılmaktadır. Bu gelişmelere rağmen arıcılıkla ilgilenenler genelde emeklilerdir. Arıcılık tam zamanlı bir iş değil, başka işlerin yedeğinde zaman ayrılan bir meşgaledir. Lezzeti, yüksek besin değeri ve şifa kaynağı oluşu balın önemini artırmaktadır. Arıcılık yapan ailelerde bu meslek babadan oğula geçer. Arıcılık aile içinde bir gelenek olarak devamı sağlanır.

Her meslekte olduğu gibi arıcılıkta da çeşitli zorluklar vardır. Bunlardan birisi arıyı kovanında tutmaktır. Arı larvaları gelişimini tamamladıklarında koloniye dahil olur. Larvalar içinde eğer dişi bir arı varsa bu durumda yeni bir koloni ortaya çıkar. Yörede bu duruma “oğul vermek” denir. Her kolonide sadece tek bir kraliçe hüküm sürer. Bu nedenle yeni kraliçe arı çevresindeki işçi ve erkek arılarla yeni koloni oluştutur. Arıcılar bu süreçleri dikkatlice takip ederler.

FİKRİNİZİ BİZİMLE PAYLAŞIN

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz
Captcha verification failed!
Captcha kullanıcı puanı başarısız oldu. lütfen bizimle iletişime geçin!